Foto: Rob Buiter
Foto: Rob Buiter

Trekvogels flexibeler dan gedacht

Het trekgedrag van vogels wordt bepaald door de genen van het dier en de invloed van de omgeving, waarbij tijd een belangrijke rol speelt: hoe later in het leven de omgeving van invloed is, hoe flexibeler een dier met een bepaalde omgevingsinvloed kan omgaan. Deze nieuwe houvast voor biologen beschrijven Nathan Senner, Jesse Conklin en Theunis Piersma in het nieuwste nummer van het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings B, van de Britse Royal Society.

Senner en collega’s illustreren hun verhaal aan de hand van het trekgedrag van grutto’s en geldt ook voor de trekvogelsoorten waarnaar onderzoek wordt gedaan binnen Metawad. Grutto’s trekken net als lepelaars in het voorjaar naar Nederland; dat is genetisch geprogrammeerd. Maar wanneer de vogels precies vertrekken, dat hangt af van de kwaliteit van de overwinteringsgebieden. Als dat slecht is, hebben de vogels langer nodig om op te vetten en trekken ze later weg. Daarbij is het niet zo dat de vogels het jaar erop weer laat wegtrekken, want als de omgevingscondities het volgend voorjaar beter zijn, dan kunnen de vogels prima eerder het luchtruim kiezen. Daarom benadrukken de onderzoekers dat overheden en natuurbeschermers geen conclusies kunnen trekken over de kwetsbare gebieden of perioden in het leven van trekvogels door slechts naar één seizoen te kijken. De vogels zijn flexibel en daarom is lange-termijnonderzoek, zoals onderzoeksproject Metawad, van groot belang.

Lees de wetenschappelijke publicatie in het tijdschrift Proceedings B en het bijbehorende persbericht van de Rijksuniversiteit Groningen.

Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee Sovon vogelonderzoek Nederland Nederlands Instituut voor Ecologie Vogeltrekstation Stichting natuurinformatie Werkgroep Lepelaar Rijksuniversiteit Groningen Universiteit van Amsterdam Global Flyway Network in Australia